1. Đầu tư công – Động lực chính cho tiêu thụ thép nội địa
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Chính phủ đang thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt tập trung vào các dự án hạ tầng lớn như cao tốc Bắc – Nam, đường vành đai Hà Nội, TP.HCM và các dự án điện, thủy lợi. Đây là các lĩnh vực tiêu thụ lượng lớn thép xây dựng và kết cấu, trực tiếp kích cầu cho thị trường nội địa.
Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) ước tính nếu tốc độ giải ngân được duy trì ổn định, năm 2025 nhu cầu thép xây dựng có thể tăng 8–12% so với năm trước. Điều này tạo dư địa phục hồi lớn cho các doanh nghiệp thép đang bị áp lực tồn kho và công suất dư thừa.
2. Chính sách thuế và thương mại – Bảo vệ thị phần cho thép nội
Trong năm 2025, Bộ Công Thương đã liên tục ban hành các quyết định áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ sản xuất trong nước:
-
Quyết định 914/QĐ-BCT (01/04/2025): Áp thuế chống bán phá giá tạm thời với sản phẩm tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc.
-
Quyết định 460/QĐ-BCT (21/02/2025): Mở rộng phạm vi áp thuế chống bán phá giá với thép cuộn cán nóng từ Ấn Độ và Trung Quốc.
Các biện pháp này giúp giảm sức ép cạnh tranh giá từ hàng nhập, hỗ trợ doanh nghiệp nội địa giữ biên lợi nhuận và duy trì sản xuất ổn định. Đồng thời, Việt Nam cũng chủ động đàm phán để loại thép Việt ra khỏi danh sách áp thuế nhập khẩu cao của Mỹ, tạo điều kiện duy trì kim ngạch xuất khẩu lớn vào thị trường này.
3. Khuyến khích phát triển xanh – Xu hướng bắt buộc trong dài hạn
Chính phủ Việt Nam cam kết trung hòa carbon vào năm 2050 và ngành thép là một trong những lĩnh vực phải chuyển đổi mạnh mẽ. Bộ Công Thương và Bộ TN&MT đang xây dựng bộ quy chuẩn mới về khí thải, nước thải trong ngành luyện kim – sẽ siết chặt tiêu chuẩn môi trường nhưng đồng thời tạo điều kiện để phát triển công nghệ sản xuất xanh và tuần hoàn.
Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn môi trường sớm sẽ có lợi thế cạnh tranh khi xuất khẩu sang các thị trường khó tính như EU (với cơ chế thuế carbon CBAM) hoặc Nhật, Hàn. Bên cạnh đó, nhiều tổ chức quốc tế cũng đang mở rộng các gói tín dụng xanh ưu đãi để doanh nghiệp đầu tư đổi mới công nghệ trong ngành kim loại.
4. Hỗ trợ thông tin, xúc tiến thương mại và chuyển đổi số
Bộ Công Thương và các hiệp hội ngành nghề đang tích cực thúc đẩy hỗ trợ phi tài chính:
-
Tổ chức các diễn đàn kết nối cung – cầu trong nước, giúp doanh nghiệp thép tiếp cận khách hàng mới trong lĩnh vực cơ khí chế tạo, năng lượng tái tạo.
-
Tăng cường xúc tiến thương mại quốc tế, đưa doanh nghiệp tham gia hội chợ công nghiệp ở ASEAN, Trung Đông và châu Âu.
-
Đề xuất cơ chế tài trợ chuyển đổi số, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ứng dụng phần mềm quản lý sản xuất, tự động hóa dây chuyền, nâng cao hiệu quả vận hành.
5. Phân tích từ Inox Dương Đại – Góc nhìn doanh nghiệp thực chiến
Là một đơn vị chuyên gia công cơ khí tại Hà Nội, Inox Dương Đại đánh giá cao các chính sách hiện hành và đang tận dụng chúng theo các hướng cụ thể:
-
Đón sóng đầu tư công bằng cách mở rộng cung ứng máng cáp, tủ điện inox, vỏ hộp kim loại cho công trình.
-
Tận dụng xu hướng xuất khẩu xanh để đầu tư máy hàn TIG công nghệ cao và quy trình đánh bóng không dùng hóa chất độc hại.
-
Chủ động tham gia các sàn thương mại điện tử quốc tế (Alibaba, Indiamart) nhờ sự tư vấn từ Bộ Công Thương.
Theo đại diện công ty, “chính sách hiện nay không chỉ giúp tháo gỡ khó khăn mà còn mở ra cơ hội định vị lại giá trị cho doanh nghiệp cơ khí Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu”.
6. Kết luận
Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp ngành thép trong năm 2025 mang tính tổng thể: từ kích cầu đầu tư công, bảo hộ thương mại, thúc đẩy sản xuất xanh, đến hỗ trợ công nghệ và thị trường. Nếu tận dụng tốt, đây sẽ là bàn đạp giúp doanh nghiệp ngành thép Việt Nam thoát khỏi giai đoạn suy giảm và bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.
Các doanh nghiệp cần chủ động cập nhật chính sách, nâng cao năng lực sản xuất và quản trị, đồng thời liên kết chặt chẽ với các hiệp hội và cơ quan quản lý để tận dụng tối đa hệ sinh thái hỗ trợ hiện có.
