Gia Công Xuất Khẩu: Việt Nam Có Đủ Tầm Đáp Ứng Các Ông Lớn Nhật, Mỹ, Châu Âu?

1. Từ "xưởng nhỏ" đến đối tác OEM – Chặng đường không thể rút ngắn bằng khẩu hiệu

1.1. Thực trạng cũ – và lý do buộc phải thay đổi

Cách đây 10–15 năm, phần lớn xưởng cơ khí ở Việt Nam chỉ phục vụ thị trường nội địa hoặc làm thầu phụ cấp thấp. Thiết bị lỗi thời, quản lý bằng giấy tờ thủ công, và “chất lượng theo cảm nhận” là tiêu chuẩn phổ biến. Nhiều xưởng khi nhận bản vẽ từ khách nước ngoài, đơn giản là không đọc được định dạng file hoặc hiểu sai dung sai – dẫn đến hàng lỗi phải trả về.

Điểm mấu chốt: Lỗi kỹ thuật trong gia công không đơn giản là một lỗi nhỏ – nó có thể khiến một hợp đồng OEM trị giá hàng trăm nghìn USD đổ bể. Trong ngành cơ khí, sai số 0.2 mm có thể đồng nghĩa với "không thể lắp ráp được sản phẩm cuối cùng".

1.2. Tác động của FDI và áp lực cạnh tranh chuỗi cung ứng

Khi các tập đoàn như Samsung, Bosch, Canon, Panasonic, Toyota... mở nhà máy tại Việt Nam, họ không chỉ mang theo đơn hàng – mà còn mang theo yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng, chứng chỉ, kiểm soát quy trình và truy xuất nguồn gốc. Đây là đòn bẩy buộc các xưởng nội địa phải nâng cấp – nếu không muốn bị loại khỏi chuỗi cung ứng ngay từ vòng sơ loại.

Hàng loạt nhà xưởng bắt đầu đầu tư vào:

• Máy laser fiber công suất cao, máy chấn CNC hiệu suất ổn định

• Hệ thống ERP quản lý sản xuất số hóa

• ISO 9001, 14001, 45001 như điều kiện bắt buộc

• Thiết bị đo kiểm như CMM, máy đo quang học, SPC realtime

Và điều quan trọng nhất: Áp lực từ buyer quốc tế giúp xưởng Việt hiểu rằng “sản phẩm tốt thôi là chưa đủ”. Họ cần quy trình tốt, dữ liệu đầy đủ và khả năng phối hợp kỹ thuật linh hoạt.

2. Các tiêu chuẩn kỹ thuật – Tại sao cần và nếu không có thì điều gì xảy ra?

2.1. Dung sai và độ nhám – Không chỉ là con số

Các thông số kỹ thuật như dung sai và độ nhám bề mặt không đơn giản là yêu cầu của kỹ sư thiết kế – đó là những yếu tố quyết định khả năng hoạt động an toàn và lâu dài của toàn bộ hệ thống lắp ráp. Nếu một chi tiết sai lệch dung sai ±0.2 mm so với bản vẽ, nó có thể khiến toàn bộ thiết bị điện không đóng được cửa tủ, hoặc máy không chạy được theo chuẩn.

ISO 2768, ASME Y14.5, ISO 1302 là các tiêu chuẩn bắt buộc mà xưởng phải tuân thủ nếu muốn cạnh tranh toàn cầu. Nếu không đạt:

• Thiết bị lắp ráp không khít → phát sinh nhiệt, rung, ồn, nhanh hỏng

• Các bộ phận điện không tiếp xúc đúng vị trí → chập cháy, rủi ro an toàn

• Hàng bị giữ tại hải quan do không đạt test kỹ thuật từ buyer

Một xưởng không có khả năng đo kiểm và kiểm soát dung sai là xưởng không có tương lai với thị trường Mỹ hoặc Nhật.

2.2. Mép cắt – Vẻ ngoài phản ánh chất lượng bên trong

Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần máy cắt laser hiện đại là có thể yên tâm. Nhưng thực tế không đơn giản như vậy. ISO 9013 phân loại mép cắt theo độ nhẵn, độ vuông và độ ổn định. Một mép cắt xù, chảy xém hay lệch nhỏ sẽ khiến sơn phủ không đều, khi lắp vào sản phẩm tạo khe hở hoặc lệch cấu trúc.

Nếu buyer phát hiện lỗi này trong test mẫu:

• Đơn hàng có thể bị hoãn hoặc yêu cầu cắt lại toàn bộ

• Sản phẩm bị đánh giá là kém chất lượng dù tính năng đúng

Đây không chỉ là chuyện máy móc – mà là năng lực kiểm tra đầu cuối của xưởng.

2.3. CQ, CO, MTC – Không có thì không thể xuất

Buyer quốc tế cần gì ngoài sản phẩm? Đó là bằng chứng về xuất xứ và chất lượng.

• CQ: sản phẩm đo kiểm đạt yêu cầu

• CO: xác nhận sản phẩm từ Việt Nam – không dính thuế chống bán phá giá

• MTC: chứng minh vật liệu đúng chủng loại (ví dụ: SS304, SS316L...)

Không có những giấy tờ này, dù bạn có sản phẩm tốt đến mấy, hàng cũng có thể bị chặn tại biên giới EU/Mỹ – không thương lượng.

2.4. Báo cáo QC và truy vết

Trong chuỗi cung ứng hiện đại, mọi chi tiết phải có dữ liệu lịch sử: ai gia công, máy nào chạy, số đo ra sao, lệch bao nhiêu. Buyer sẽ không chấp nhận phản hồi kiểu "xưởng tôi làm tốt rồi, đừng lo." Họ cần:

• Báo cáo PDF có ảnh chụp chi tiết, timestamp

• File đo kiểm từ CMM hoặc thước điện tử

• Lưu trữ file đến 3 năm để phục vụ truy xuất nếu có lỗi xảy ra

Thiếu quy trình này không chỉ khiến xưởng mất hợp đồng – mà còn không thể tham gia vào các chuỗi cung ứng FDI lớn.

3. Buyer quốc tế đánh giá năng lực như thế nào?

Không phải tất cả buyer đều đến kiểm tra tận nơi. Phần lớn đánh giá từ xa thông qua cách bạn phản hồi, cách bạn báo giá, cách bạn gửi tài liệu kỹ thuật. Họ đánh giá:

• Bạn có hỏi kỹ dung sai không? Hay chỉ báo giá qua loa?

• Bạn có báo trước nếu thấy vấn đề kỹ thuật? Hay đợi khách phát hiện?

• File kỹ thuật bạn gửi có rõ, có định dạng đúng? Hay lỗi font, sai tỷ lệ?

Trong mắt buyer, mỗi email, mỗi file PDF, mỗi mẫu test đều là một minh chứng về văn hóa làm việc của bạn. Không ai mua rủi ro – dù bạn có giá rẻ.

4. Vì sao Việt Nam ngày càng được ưu tiên?

Việt Nam đang là trung tâm chiến lược trong chiến lược "China + 1". Không phải vì chi phí thấp – mà vì buyer cần sự đa dạng, cần nhà cung cấp minh bạch, dễ giao tiếp, có tiềm năng phát triển lâu dài.

• Việt Nam có chính sách thương mại mở, không bị thuế phạt từ Mỹ/EU

• Giao thông thuận lợi, thời gian FOB nhanh, dễ audit xưởng

• Nhiều xưởng gia công đã chuyển mình từ “thủ công” sang “chuẩn quốc tế”

Buyer không cần bạn là xưởng lớn – họ cần bạn là xưởng đáng tin.

5. Thép Đương Đại – Chúng tôi không nói suông, chúng tôi xuất khẩu thật

Là một trong những xưởng tiên phong tại Hà Nội, Thép Đương Đại đã cung cấp các chi tiết cơ khí, bản mã, hộp điện, linh kiện đột lỗ cho khách từ Đức, Nhật, Hà Lan, Mỹ và Úc.

Chúng tôi sở hữu:

• Máy cắt laser CNC, chấn gấp CNC, đột dập và hàn theo tiêu chuẩn quốc tế

• Đội kỹ thuật có kinh nghiệm triển khai bản vẽ tiêu chuẩn G-code, STEP, IGES

• Toàn bộ đơn hàng đều có CQ, CO, MTC – không để khách phải yêu cầu lại

• Báo cáo QC minh bạch, phản hồi kỹ thuật trong vòng 6 giờ làm việc

Kết quả:

• Hơn 10 đơn hàng FOB đi EU, thông quan thuận lợi, không bị giữ hàng

• Khách hàng quay lại đặt hàng định kỳ theo quý – không chỉ vì giá, mà vì độ ổn định và minh bạch

Chúng tôi không chỉ làm được – mà đang làm thật, mỗi ngày.

Kết luận: Gia công tại Việt Nam – không còn là lựa chọn giá rẻ, mà là lựa chọn chiến lược

Thị trường xuất khẩu ngày càng khắt khe. Buyer không mua hàng vì bạn "rẻ hơn" – họ mua vì bạn đáp ứng được quy trình, tiêu chuẩn và sự tin cậy.

Nếu bạn là buyer đang cân nhắc Việt Nam – hãy gửi thử bản vẽ. Chúng tôi sẽ chứng minh:

• Gia công tại Việt Nam hoàn toàn có thể đạt yêu cầu cao nhất

• Chi phí tối ưu mà không đánh đổi chất lượng

• Minh bạch, chủ động và phản hồi kỹ thuật linh hoạt

Đừng lựa chọn Việt Nam chỉ vì rẻ – hãy lựa chọn vì chúng tôi xứng đáng.